Odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego
W niniejszym artykule postaram się Państwu wyjaśnić najważniejsze aspekty odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego tzw. dozór stacjonarny.
Odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego polega na przebywaniu przez skazanego w określonych dniach tygodnia i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu.
Warunki i tryb orzekania o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego przewidują przepisy ustawy z 06 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy Dz.U.2023.127 w skrócie kkw.
Sąd penitencjarny zajmuje się kwestią zasadności udzielenia skazanemu zgody na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Warunki
Przesłankami, które pozwalają na odbycie kary w ramach powyższego systemu są:
- wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy
- albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego (czyli tak zwana recydywa wielokrotna)
- odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary;
- skazany posiada określone miejsce stałego pobytu;
- osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę, o której mowa w art. 43h § 3 kkw.;
- odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne, o których mowa w art. 43h § 1 kkw.
Co więcej muszą zostać spełnione także warunki techniczne, które umożliwią wydanie zgody na odbycie kary w warunkach dozoru elektronicznego, w szczególności:
- liczba oraz zasięg dostępnych nadajników i rejestratorów oraz możliwości organizacyjne ich obsługi.
- jeżeli skazany zamieszkuje wspólnie z inną osobą lub osobami pełnoletnimi, warunkiem rozpoczęcia dozoru stacjonarnego jest uprzednia pisemna zgoda tych osób złożona do sądu albo komisji penitencjarnej, obejmująca także umożliwienie podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności kontrolnych.
Wniosek
Wniosek o zgodę na odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego kieruje się do właściwego sądu penitencjarnego. W tym miejscu wyjaśnienia wymaga, że sądem penitencjarnym jest Sąd Okręgowy Wydział Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych. Wniosek musi zawierać uzasadnienie. Do wniosku załączyć należy zgodę osób pełnoletnich, wspólnie zamieszkujących ze skazanym, na odbywanie przez niego kary w systemie dozoru elektronicznego. Sąd penitencjarny wydaje postanowienie w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku.
Podmioty uprawnione do złożenia wniosku
Do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego są:
- skazany
- obrońca skazanego
- prokurator
- sądowy kurator zawodowy
- dyrektor zakładu karnego
Postanowienie
Sąd penitencjarny udzielając skazanemu zgody na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego w wydanym postanowieniu określi miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania nałożonych obowiązków oraz rodzaj podlegających zainstalowaniu środków technicznych. Nadto sąd wyznaczy termin i określi sposób zgłoszenia przez skazanego podmiotowi dozorującemu gotowości do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub przenośnika lub nadajnika.
Co w przypadku niespełnienia warunków technicznych?
W sytuacji, gdy warunki techniczne nie pozwalają na wykonanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, sąd pozostawi złożony wniosek bez rozpoznania.
Odmowa udzielenia zgody
Może zdarzyć się, że sąd odmówi udzielenia zgody na odbywanie kary pozbawiania wolności w systemie dozoru elektronicznego. W takiej sytuacji skazanemu przysługuje zażalenie w terminie 7 dni.
Źródła:
- Ustawa z 06 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy Dz.U.2023.127